Noot vooraf: het is niet mijn intentie om met dit bericht mensen te overtuigen van een bepaald gelijk, maar als het even lukt wil ik je aan het denken zetten, wie je ook bent. Het kan trouwens best zo zijn dat mijn eigen mening/opvatting wellicht ongemerkt kan zorgen voor één bepaalde richting.
Heb je naar aanleiding van de tekst vragen, opmerkingen of discussiepunten, reageer dan gewoon: inhoudsloze reacties worden hoe dan ook verwijderd, die zijn er al genoeg te vinden op sites met dergelijke onderwerpen. Ik zal geen censuur toepassen op de reacties door bepaalde meningen te verwijderen.
Links in dit artikel zijn er alleen voor de verduidelijking: als je bv. niet weet wie Darwin is, dan klik je erop. Ander is het niet nodig (dan moet je zoveel lezen). 

Het Darwinjaar (2009) heeft al veel discussies op doen laaien. Er zijn eigenlijk twee kampen: de evolutionisten en de creationisten. De eerste groep houdt zich vast aan Darwins theorie die 200 jaar geschreven is en de tweede groep gelooft dat de aarde en al het leven erop gecreëerd is door een schepper. Dit lijkt heel zwart-wit gesteld, maar dat is het niet: het is bijvoorbeeld niet zo dat alle creationisten alles wat in de bijbel staat letter voor letter letterlijk nemen, en dat hoeft ook niet. Je moet namelijk niet vergeten dat veel meer dan duizenden jaren geleden geschreven is. Had er in detail in moeten staan dat de aarde rond was? Of wat een waterstofatoom is?

Het idee voor dit artikel is eigenlijk ontstaan bij een filmpje, daarover straks meer. Het zijn vaak standaardreacties die bij dat soort filmpjes opduiken: “Als je nu nog gelooft ben je dom en wil je de waarheid (van Darwin) niet accepteren. Het is toch bewezen?”. Deze reacties komen dan uiteraard van mensen die niet specifiek in een hogere macht geloven, maar is dat wat zij geloven niet min of meer iets gelijkaardigs?

Het gaat over het volgende filmpje uit een serie van de RVU uit 2005 genaamd “God bestaat niet” (aflevering 5 van 6). In deze serie komt een wetenschapper uitleggen waarom God niet kan bestaan. Deze wetenschapper wordt dan ‘geïnterviewd’ door iemand die evengoed niet in een god gelooft. Toch stelt hij (kritische) vragen die een gelovige zou (kunnen) stellen. De antwoorden lijken ‘in het voordeel’ voor de atheïsten, maar is dat wel zo? Goed, eerst het filmpje:

Werkt niet? Klik hier.

Omdat de serie gemaakt is door mensen die het niet bestaan van een god willen benadrukken, zijn argumenten die het filmpje ondersteunen mijns inziens niet nodig. Wel een paar tegenargumenten (want dat is mijns inziens jammer aan dergelijke betogen in documentaires: er wordt gezegd dat gelovigen iets opdringen, maar er wordt juist hier maar één kant belicht. Waarom, bijvoorbeeld, wordt er na de erkenning dat er nog ruimte is voor het geloof (na oorzaak en gevolg) een stukje uitgeknipt?):

• Vanaf 1:20 wordt over de natuur gezegd: “het werkt vanzelf”, “het is wat het is”.. Dus zoiets ‘vaags’ wordt ‘gewoon’ door een wetenschapper aangenomen als waarheid, zonder bewijzen? Is het niet de kritiek op het geloof dat ook een hogere macht niet te bewijzen is? Daar zijn evengoed aanwijzingen voor. “God is wat is” wordt nog gezegd.
• 1:53 en verder: De kernwoorden zijn hier toeval, kleine deeltjes en ‘gedrag’ van die kleine deeltjes. De ‘zelfde oorzaak heeft niet dezelfde gevolgen’, wat impliceert dat er ‘ruimte voor een geloof’* is.
• 3:54 en verder: geloof overdragen op andere mensen/opdringen.. Zie het schuingedrukte woord ‘opdringen’ hierboven. Als je overtuigd bent van iets, dan wil je dat toch graag delen, met anderen en met je eventuele kinderen?! Het doorvertellen van verhalen uit de bijbel is dan theoretisch gezien niets anders dan het leren van de evolutietheorie aan je kinderen.
• Rond 5:28 ‘eeuwige waarden’ in het geloof worden niet bijgesteld, zo wordt gezegd. Toch vind ik dat er aardig tolerant met de wetenschap wordt omgegaan, hoewel er natuurlijk altijd “extremen” (als in: totaal anders/conservatief denkenden) zijn op dit gebied.
• Hierna volgt een heel stuk  over de rest van het heelal en buitenaards leven. ‘Er zal onder gelovigen een fase ontstaan van grote ontkenning zoals met het punt dat de aarde om de zon draait en niet anders om.’ Maar, als een wetenschapper een fout heeft gemaakt (of: iets heeft geconcludeerd in onwetendheid dat dat niet helemaal klopt) wordt toch ook gezegd dat dat gebaseerd werd op onvolledige kennis?
• 8:57 als je mobieltje niet meer werkt dan laad je de batterij op, dan ga je er niet voor staan bidden.. Deze man heeft het duidelijk niet begrepen. Jammer dat je op zo’n manier zieltjes probeert te winnen.
• 10:23 ‘een waarheid is wat we gemeen hebben. Een watermolecuul is een watermolecuul met dezelfde structuur’. Hiervoor een citaatje van de wikipedia pagina over waarheid:
  “Wat waarheid precies betekent is onderwerp van discussie, en dat is waarschijnlijk altijd al zo geweest. […] Dat komt doordat de waarheid van een uitspraak alleen kan worden vastgesteld door die te toetsen aan de feiten, die echter niet altijd bekend zijn.”
  Daaraan toegevoegd: die feiten kunnen ook ‘relatief’ zijn, door (andere) mensen opgesteld.
  “Waarheden kunnen een beperkte geldigheid hebben, afhankelijk van het referentiekader: de uitspraak ‘1 en 1 is 2’ is geldig voor getallen uit het decimale stelsel, maar niet voor binaire getallen [waarbij geldt: 1+1=10]. Op dezelfde manier kan een waarheid persoonsafhankelijk zijn: de uitspraak ‘vis is lekker’ geldt voor de één wel, voor de ander niet.”

*Er is zelfs nog veel meer ruimte voor geloof, ook door wetenschappers ondersteund:

1. Zo heeft nog geen enkele wetenschapper aan kunnen tonen wat de ziel of het bewustzijn is (in tekenfilms: het stemmetje van goed en kwaad).
2. Bioloog prof. Willem den Otter, die zegt: Als je nu alleen al kijkt naar het DNA van een levende cel – het is rekentechnisch onmogelijk dat zoiets bij toeval is ontstaan.
3. Er is nog nooit iets als een boompit gemaakt waaruit echt leven is ontstaan.

Wat ik met deze (met name de eerste) opsomming(en) wil laten zien, is dat mensen die met een vingertje naar een groep anders denkende/gelovende mensen wijzen, evengoed eenzelfde vinger terug kunnen verwachten. In dit geval praat iemand die veel van sterrenkunde kan vertellen over andere vakgebieden (waarheid/logica (filosofie), evolutie (biologie) en Godsdienst (theologie)). Uiteraard is dat toegestaan, maar speel niet voor autoriteit.

Wie overigens (al dan niet na het zien van dit filmpje) denkt dat wetenschappers op alles al een antwoord hebben, heeft het mis. Zie daarvoor bijvoorbeeld punt 1 hierboven.

Wat ik hiermee wil zeggen: de mens kan niet alles begrijpen en natuurwetten zijn ook maar door mensen gemaakt omdat er nog geen tegenbewijzen voor gevonden zijn. Wellicht gelden over 1000 jaar wel licht verschillende of totaal andere regels, dat weet je niet. Mensen zien de toekomst als een uitgerekt heden. Daarbij wordt de wereld zoals we die nu kennen verlegd omdat we ook alleen maar kunnen uitgaan van dat wat we nu kennen. Een communicatiewetenschapper genaamd Marshall McLuhan (1911-1980) omschreef dit als het horseless carriage syndrome, vanwege de auto; in het begin werd de auto vooral gezien als koets zonder paarden ervoor, de televisie als een radio met plaatjes. Conclusie: als we proberen te voorspellen hoe onze vervoersmiddelen er over 100 jaar uit zullen zien, dan denken we vooral aan onze huidige auto’s, maar dan beter, terwijl we ons dan wellicht op een totaal andere manier verplaatsen. Auto’s waren voor de stoommachine totaal ondenkbaar.

Hiermee wil ik natuurlijk niet zeggen dat de bijbel een antwoord op alle wetenschappelijke vragen heeft, uiteraard niet, maar in strijd met de wetenschap is de bijbel eveneens minder dan je denkt. Dat gelovigen vroeger vaak anders dachten, bewijst niet dat de bijbel fout is. Het is denk ik met name vaak een fout in de interpretatie. Kritiek op de bijbel (of het geloof in het algemeen) is bijvoorbeeld dat de aarde niet in zes dagen geschapen kan zijn of dat er door onderzoekers is aangetoond dat mensen niet zo oud zijn als de aarde zelf. De bijbel geeft hier zelf zelfs al antwoord op. Ten eerste:

Genesis 1:1-2
1 In den beginne schiep God de hemel en de aarde.
2 De aarde nu was woest en ledig, en duisternis lag op de vloed

En in het nieuwe testament:

De tweede brief van Petrus 3:8b
8b voor de Heer is één dag als duizend jaar en duizend jaar als één dag.

Maar, moeten we de bijbel lezen als geschiedenisboek waarin alles exact klopt? Of zit er een andere boodschap in? Er staan veel aanwijzingen over omgang, het leven, liefde en gezondheid in, maar hiervoor verwijs ik naar het boek Moderne Wetenschap in de Bijbel, waarover hier wat recensies zijn geschreven die de aard en deels de inhoud ervan weergeven.

Mijn min of meer besluitende punt: het zou volgens mij, zelfs na het horen van tegenargumenten, nog steeds mogelijk moeten zijn dat God er altijd al is geweest. Daar is ruimte voor zoals dhr. Icke aangaf in het filmpje. Dat dat voor mensen niet te vatten is, betekent niet meteen dat het niet waar kan zijn. Er zou overigens niets van religie overblijven als we alles zeker zouden weten (met 100% aards bewijs), maar er is nog veel waar we geen verklaring voor hebben. En bewijzen dat er geen God is, is eveneens niet mogelijk. Door de wetenschap geaccepteerd bewijs kan per slot van rekening alleen maar ontstaan als het aan te tonen is met door wetenschappers gestelde regels. En deze regels zijn -begrijp me niet verkeerd- noodzakelijk, net als wetenschap voor veel goede dingen zorgt.

Eigenlijk zouden geloof en wetenschap naast elkaar moeten kunnen bestaan (en het kan, getuige dit christelijk populair-wetenschappelijke tijdschrift Weet). Wetenschap is geloven in theorieën en hypotheses zoals religie ook geloven is. Zie deze Facebookpost.

Verder lezen
Wil je meer weten over dit onderwerp? Lees dan:
– Ian Barbour: When science meets religion: enemies, strangers or partners? (2000)
– Thomas Woodward: Darwin Strikes Back: Defending the Science of Intelligent Design (2006)